Dat is wat de Global Cement and Concrete Association belooft en het is een grote stap.
De productie van beton is verantwoordelijk is voor 8% van de wereldwijd geproduceerde broeikasgassen. Toch belooft de Global Cement and Concrete Association dat de beton sector volledig CO2 neutraal zal zijn voor 2050. En dat is opmerkelijk. Ze stellen:
“Onze klimaatambitie is de verbintenis van onze leden om de CO2-voetafdruk van hun activiteiten en producten te verlagen en ernaar te streven om de samenleving tegen 2050 CO2 neutraal beton te leveren. We zullen in de hele waardeketen van de gebouwde omgeving werken aan het realiseren van deze ambitie in een circulaire economie, waarbij de hele levenscyclus in ogenschouw wordt genomen.”
Zij merken op dat koolstofneutraliteit kan worden bereikt door het opschonen van de brandstofbronnen die worden gebruikt om de kalksteen te koken, met inbegrip van elektrische ovens. Wat betreft de 60% van de CO2-uitstoot die afkomstig is van de chemie stellen ze dat deze opnieuw kan worden geabsorbeerd. Dit proces heet recarbonatie.
CO2 opname door recarbonatie
Tot 25% van CO2 emissies die tijdens de cementproductie worden uitgestoten, kunnen tijdens de levensduur van beton opnieuw door het beton wordt geabsorbeerd. Hoewel beton dus veel CO2 produceert neemt het een deel van die emissies ook weer op.
Dit natuurlijke proces kan volgens de Global Cement and Concrete Association worden verbeterd door verdere toepassing van best practices, met sommige toepassingen die nu al 100% bereiken.
Het proces kan nog verder versneld worden tijdens de sloop van een gebouw. Als je beton afbreekt tot brokstukken, neemt het totale oppervlakte dat wordt blootgesteld aan de lucht toe. Daardoor neemt recarbonatie ook toe, aldus de Global Cement and Concrete Association.
Maar een groot probleem met recarbonatie is dat het jaren duurt en we kunnen brokstukken niet zomaar jaren laten liggen om uitstoot volledig te compenseren.
Minder cement in beton
Wat is het verschil tussen cement en beton? Cement is het natte mengsel dat nog in een vorm gegoten kan worden. Beton is het uitgeharde mengsel. Hoe sterk beton is hangt af van de samenstelling van het cement.
Door het toevoegen van additieven kan beton sterker worden en daardoor hebben we er minder van nodig. Zo kan een fundering minder beton bevatten met dezelfde draagkracht. En het effect is extra nuttig bij hoogbouw. Want een constructie die minder beton gebruikt is ook lichter.
Daarnaast kan een deel van de CO2 die vrijkomt bij de productie van cement direct in het cement verwerkt worden.
Additieven kunnen ook op andere manieren CO2 besparen. Zo kan een toevoeging van vermiculite de isolerende waarde van beton verminderen terwijl het gewicht afneemt. De uitstoot van beton kan wellicht verder worden teruggedrongen door gericht verschillende soorten beton te gebruiken voor ieder onderdeel van een structuur.
CO2 afvang
Een laatste “oplossing” is CO2 afvangen door het uit de atmosfeer te verwijderen. Maar ook de duurste oplossing en het is daarom nog maar de vraag of het schaalbaar is. Het verwijderen van co2 van vervuilende industrie is het minst gunstige scenario. Als de prijs van afvang niet significant daalt en de betonindustrie echt CO2 neutraal wil zijn, wordt het gebruik van andere klimaatneutrale materialen wellicht interessanter.
Samenwerken
In de praktijk blijkt dat er al behoorlijk veel mogelijk is op het gebied van betongebruik met een veel kleinere CO2 voetafdruk. Maar het implementeren van al die duurzame oplossingen is nog moeilijk. Opdrachtgevers en architecten moeten op een andere wijze werken en vaak zijn duurzame alternatieven (nog) duurder. Ook moet de constructie van gebouwen soms anders worden gepland. Om meer duidelijkheid te geven aan bouwers kreeg beton internationaal vanaf 2022 een duurzaamheidsfactor.
Kortom: Er liggen niet alleen uitdagingen op het gebied van de ontwikkeling van klimaatneutraal beton, maar ook op het gebied van prijs en implementatie door goede samenwerking.
Door Paul Camp
Bronnen:
* Global Cement and Concrete Association
* Betonhuis
* GWW